czwartek, 6 września 2018

Wędrówki po Gdańsku - Orunia

               Nasze wędrówki po Gdańsku, to nie tylko centrum, rejon nad Motławą, czy Oliwa.
Będąc często gośćmi oruńskiego parku, pochodziliśmy też po Oruni. Do Gdańska przyłączona w 1933 roku. W średniowieczu wieś dobrze się rozwijająca dzięki urodzajnym ziemiom oraz kupieckim szlakom biegnącym przez te tereny.  W XIV wieku  istniała tu karczma i młyn. W XV wieku Krzyżacy przekopali  Kanał Raduni co dało możliwość  spławu drewna i uruchomienie nad kanałem dwóch tartaków.. Orunia zaczęła się dynamicznie rozwijać. Potem byli Husyci i zniszczenia, powodzie, pożary, wojny. W wieku XVI stała się popularnym miejscem odpoczynku gdańskich patrycjuszy i jej dobrobyt zaczął wzrastać. Na miejscu obecnego dworku parkowego swoją letnią rezydencję miał król  Jan III Sobieski.  W 1698 gościł w nim  August II Mocny. W  XVII wieku rzemieślnicy holenderscy zaczęli tworzyć wzdłuż Kanału Raduni garbarnie, farbiarnie i warsztaty tkackie. Powstawały plantacje tytoniu. Z zabytków wymienić należy dawny kościół protestancki z 1823 roku, obecnie katolicki św. Jana Bosko , dawny ratusz i urząd stanu cywilnego z 1867 , a do 2010 siedziba komisariatu policji, kamienice czynszowe z początku XX wieku i wiele, wiele innych.
















Spacery po Gdańsku - Biskupia Górka

           Gdańsk Orunia pewnie lepiej znana niż Biskupia Górka. Obie z sobą sąsiadują. W miejscu określanym teraz Biskupią Górką w średniowieczu była osada „Górka”, później znana jako „Stara Górka”, stanowiąca własność biskupów kujawskich. W osadzie w XIV wieku znajdował się dwór obronny, rezydencja urzędników biskupich oraz włodarza, który opiekował się dworem i okolicznymi majątkami biskupimi. W 1414 został zburzony przez gdańszczan i więcej go nie odbudowano. W latach 1626–1630 powstał na Biskupiej Górce szaniec i bastiony. W latach 1828–1833 na miejscu dawnego Szańca, Prusacy wybudowali murowaną redutę koszarową. Postanowienia traktatu wersalskiego oznaczały kres 300-letniego użytkowania Biskupiej Górki przez wojsko. W latach 1938–1939 na szczycie powstał gmach schroniska młodzieżowego z wieżą zegarową o wysokości 25 metrów. Jest to miejsce widoczne z daleka. Zabytki to fortyfikacje ziemne, reduta koszarowa, schronisko, zespół pomennonicki z 1818 roku, kamienice.

























             

Wędrówki po Gdańsku - Stare Szkoty

               Gdańsk to również nieco zapomniane, mało znane  dzielnice, np.  Stare Szkoty. Do roku 1277 były to grunty wsi książęcej Górka. Następnie były darowizną księcia Świętopełka na rzecz biskupa kujawskiego.  Od XVI wieku osada zamieszkana była przez mennonitów, Żydów i Szkotów.  Zabytki to między innymi  kościół Św. Ignacego Loyoli z lat 1747 -1755, plebania z 1826 roku czy drewniana dzwonnica z 1777 roku.




Wędrując po Gdańsku - Zaspa

        Zaspa to kolejna dzielnica Gdańska. Pierwotnie, Zaspą określało się duży obszar położony na wydmach. W II połowie XVI wieku była to wieś Opactwa Cystersów w Oliwie. Jeszcze przed I wojną światową, od 1912 roku było tam miejsce międzylądowań pierwszych samolotów wojskowych, jak również sterowców. Potem było lotnisko cywilne. Po likwidacji lotniska powstało wielkie blokowisko.  Na Rozstajach  znajduje się  Cmentarz Ofiar Hitleryzmu, w którym chowano w czasie  II wojny światowej więźniów niemieckiego obozu w Sztutowie oraz poległych obrońców Poczty Gdańskiej. Spoczywają tu także pomordowani kolejarze i celnicy z Szymankowa  oraz działacze polscy Wolnego Miasta Gdańska zamordowani  w obozie Stutthof.







Wędrując po Gdańsku Święty Wojciech

               Najbardziej wysuniętą na południe częścią Gdańska jest Święty Wojciech.  Swoją nazwę zawdzięcza odprawionej w 997 roku mszy, przez świętego Wojciecha, na obecnym wzgórzu świętego Wojciecha.  Jest to też  miejsce pierwszego pochówku  świętego Wojciecha. W XII wieku do Świętego Wojciecha przybyli benedyktyni, którzy na początku XIV wieku zbudowali obecny kościół. Byliśmy tam kiedyś zimą.